Support Online
 
 
 

CAI NGHIỆN MA TÚY ĐÁ, NGÁO ĐÁ


 
CAI NGHIỆN MA TÚY ĐÁ VÀ ĐIỀU TRỊ NGÁO ĐÁ

 

1. Khái niệm về ma túy đá : Bản chất là một chất kích thích tâm thần , được tổng hợp ra từ năm 1887. Từ gốc kích thích tâm thần mà người ta tổng hợp ra những chất kích thích tâm thần mạnh hơn có tên là met  (ma túy đá ). Chất kích thích tâm thần này đã được quân đội Đức  sử dụng cho binh lính từ chiến tranh thế giới thứ 2. có tác dụng làm cho binh lính Đức không mệt mỏi khi ra trận và canh gác.
Ma túy đá hay còn gọi là hàng đá, chấm đá là tên gọi chỉ chung cho các loại ma túy tổng hợp.
Ma túy đá không chỉ được biết đến với tác dụng gây phê cho người nghiện mà còn là một loại thuốc khiến người dùng thèm muốn cả chuyện quan hệ tình dục. Nhiều người dùng ma túy đá để vui chơi hết mình, chứng tỏ đẳng cấp mà không biết rằng có sức tàn phá đối với sức khỏe, đồng thời gây ảnh hưởng xấu đến xã hội. Biểu hiện của những người thường xuyên sử dụng ma túy gây ra hậu quả thường thấy ảnh hưởng cho xã hội như chém giết người vô cớ, cuồng dâm, hoang tưởng, mất kiểm soát hành vi, nặng hơn sẽ mắc tâm thần và hậu quả cá nhân là suy kiệt thể chất và suy giảm khả năng tình dục và dần dần dẫn đến tình trạng mất trí ( ngáo đá ).
2. Thế nào là ngáo đá : là trạng thái loạn thần do ma túy đá.  Sau khi sử dụng ma túy đá, người chơi xuất hiện hoang tưởng, ảo giác, rối loạn hành vi. Những triệu chứng loạn thần trên dân gian gọi là ngáo đá.

3.  Cách sử dụng ma túy đá (cách đập đá)

 

Đập đá là tiếng lóng của dân chơi ma túy đá nói riêng hay câu nói quen thuộc của dân chơi ma túy tổng hợp nói chung: "cắn kẹo, đập đá, phá ke", để thể hiện sự sành điệu trong giới ăn chơi. Khi sử dụng ma túy đá (quá trình đập đá) dân chơi có một bộ dụng cụ được gọi là "cóong" để sử dụng ma túy đá.  Về bản chất "cóong" có cấu tạo giống như điếu cày hay bát điếu thuốc lào. Dân chơi cho ma túy đá vào lõ của cóong rồi đốt để ma túy đá nóng chảy bốc hơi, hơi này được dẫn qua một bầu nước để làm giảm bới sự độc hại, rồi được hít vào trong phổi giống như hút thuốc lào.
4. Tác dụng sinh học của ma túy đá
Khi ma túy đá vào cơ thể nó kích thích tế bào thần kinh trung ương  tăng sinh nồng độ chất dẫn tryền thần kinh một cách cao độ làm nồng độ chất dẵn truyền thần kinh tăng vọt trong máu đưa người chơi và trạng thái hưng phất một cách tột độ.
5.  Biểu hiện lâm sàng khi sử dụng ma túy đá gồm
5.1. Khi mới sử dụng thì có những biểu hiện sau:
1.     Cảm thấy khoẻ khoắn, lâng lâng sung sướng
2.     Tỉnh táo hơn và tràn đầy sinh lực
3.     Tăng ham muốn tình dục
4.     Tăng khả năng giao tiếp
5.     Không cảm thấy đói
6.     Thông thái hơn, tâm trạng tốt hơn
7.     Nhịp tim và huyết áp tăng
8.     Tăng thân nhiệt
9.     Giãn đồng tử
10. Thở nhanh
11. Khô miệng và khó nuốt, nếu nặng có thể gây tình trạng mất nước và sốt cao
5.2 Khi sử dụng lâu dài người nghiện ma túy đá có những biểu hiện sau:

- Mất ngủ do ma túy đá: là triệu chứng hay gặp nhất sau khi dùng ma túy đá. Người bệnh thường mất ngủ trắng đêm.  Hết đêm này đến đêm khác làm người bệnh suy nhược thần kinh ở mức độ nặng, bộ mặt bơ phờ nhớn nhác, ngáo ngơ, mất tập trung nên người ta hay gọi là NGÁO ĐÁ. Người bệnh rất muốn ngủ nhưng không thể ngủ được và đây cũng là nguyên nhân thúc đẩy người bệnh tiếp tục dùng ma túy đá.
Cảm giác cuốn: sau khi chơi ma túy đá đân chơi bị cuốn vào một việc gì đó ví dụ nghe nhạc, chơi games, sửa chữa đồ đạc trong nhà hoặc thoát lạc trong những cơn cuồng tình dục...
Rối loạn cảm xúc:  Người sử dụng ma tuý đá có cảm xúc rất thất thường. Đặc biệt là khó khiểm soát cảm xúc vì vậy người bệnh hay cáu gắt, dễ nổi nóng kể cả ngay với những kích thích rất nhỏ . Ví dụ hay nổi khùng, có thể kích động, đập phá  và đánh lại người nhà khi mà trái ý họ...
 - Ảo giác do ma túy đá. Thường là ảo thanh. Bệnh nhân nghe thấy tiếng nói trong đầu với nội dung xui khiến, ra lệnh, trò chuyện với bệnh nhân. Nội dung của ảo thanh thường mang nội dung xấu, tiêu cực vì vậy người bệnh có thể có những hành vi nguy hiểm cho bản thân bệnh nhân và những người xung quanh. Các hành vi hay gặp: tự hủy hoại cơ thể (đốt túi ni lông cho nóng chảy rồi nhỏ lên cơ thể. Vị trí nhỏ thường lên tay hoặc đùi). Có bệnh nhân còn tự chặt ngón chân hoặc ngón tay của mình mà không ý thức được việc mình làm. Hành vi nguy hiểm cho xã hội thường là: dùng những vật sắc nhọn có tính sát thương cao tấn công người xung quanh...
- Hoang tưởng hay gặp do ma túy đá là hoang tưởng bị hại và-hoặc hoang tưởng ghen tuông.Trong khi người bệnh ( ngáo đá) có hoang tưởng và ảo giác đi kèm thì rất dễ gây tổn thương cho bản thân và những người xung quanh.  Nhẹ hơn thì hay gặp đa nghi, Trường hợp nhẹ hơn thì hay gặp đa nghi, nghi ngờ người khác đặc biệt là vợ , chồng hay người yêu... (người thân thích).
-Trầm cảm do ma túy đá  sau một thời gian hưng phấn cao độ do ma túy đá mang lại, dân chơi ma túy đá thường rơi vào trạng thái trầm cảm. Biểu hiện là sự cáu bẳn, rất dẽ bị kích động và giảm khả năng kiềm chế. Người mệt mỏi rã rời, vẻ mặt buồn rầu và thường nằm lì trong phòng không chụi giao tiếp. ăn uống kém, cơ thể bệ rạc, bơ phờ . Chính cảm giác mệt mỏi này sẽ thúc đẩy người nghiện tiếp tục đi tìm ma túy đá  (vì ngay sau khi chơi lại đá, dân chơi  thấy khỏe mạnh và tràn đầy sinh lực). Và đây là nguyên nhân chính làm cho dân chơi ma túy đá không thể từ bỏ được nó và họ nghiện ma túy đá lúc nào không biết. Mặc dù dân chơi đá luôn kháo nhau rằng: dùng hàng đá thì không bao giờ nghiện. Đó là một quan niệm sai lầm chết người, khiến dân chơi đá khó mà thoát được vòng luẩn quẩn của ma túy đá.

- Sử dụng ma túy đá lâu dài sẽ dẫn đến tình trạng mất trí.
Tham khảo tác hại của ma túy đá tại đây
-
 Bách khoa toàn thư mở viết về ma túy đá
6. Cai Ma túy đá

Bệnh nhân cần được cách ly môi trường và được dùng các thuốc đặc hiệu để điều trị chứng loạn thần do ma túy đá gây nên. Loạn thần do ma túy đá thường rất hay tái phát vì bệnh nhân rất dễ tái nghiện. vì vậy điều trị sau khi cai ma túy đá là rất quan trọng để người nghiện không tái sử dụng ma túy đá.
Các bước cai ma túy đá
Bước 1. Bệnh nhân cần được khám tổng quát về toàn bộ cơ thể
Bước 2. lấy mước tiểu và máu làm xét nghiệm
- xét nghiệm nước tiểu để xem bệnh nhân đang dùng những loại ma túy nào
- xét nghiệm máu để đánh giá chức năng gan, thận, và xét nghiệm HIV , virus viêm gan B
Bước 3. Hỗ trợ điều trị tích cực Thời gian từ 2-3 tuần.(Thời gian hỗ trợ điều trị này không cố định mà ở những bệnh nhân khác nhau thì có thể khác nhau).
Bước 4.  Dùng thuốc uống duy trì tại nhà. Thời gian tối thiểu là 9 tháng.(Thời gian dùng thuốc duy trì không cố định mà ở những bệnh nhân khác nhau thì có thể khác nhau).

Bệnh nhân ở xa có thể cai ma túy đá tại nhà theo phác đồ chuyên biệt.

7. Điều trị ngáo đá

-Ngáo đá là một tình trạng rối loạn tâm thần cấp tính hoặc mạn tính do ma túy đá gây nhiễm độc thần kinh trung ương. Người bệnh ngáo đá thường mất ngủ, hành vi tác phong mất kiểm soát, nói liên tục hoặc cười liên tục. Hoang tưởng, ảo giác rất nhiều. Chủ yếu là hoang tưởng bị hại, bị theo dõi, bị đầu độc. Ảo giác thường là ảo thanh xui kiến và ảo thị. Hành vi tác phong của người ngáo đá thường do hoang tưởng và ảo giác chi phối. Nhiều khi những hành vi điên dại của người ngáo đá do kích động từ môi trường, sự hiếu kì và lời nói của những người xung quanh.

- Ngáo đá là một cấp cứu tâm thần. Trường hợp bệnh nhân kích động mạnh cần được điều trị nội trú và sử dụng phác đồ cấp cứu kích động vận động, ngôn ngữ. Kèm theo có chế độ bù nước, điện giải, dinh dưỡng phù hợp. Vì một thời gian dài bệnh nhân không được ăn uống phù hợp. Sau một thời gian điều trị nội trú, bệnh nhân cần được điều trị duy trì tại nhà theo phác đồ phù hợp cho từng người bệnh.

ThS.Bs Đinh Hữu Uân 0913511475

Thành viên Hiệp hội tâm thần Mỹ (APA)